Rất nhiều bệnh nhân nữ than phiền là dịch âm đạo (khí hư) ra suốt cả kỳ kinh và kèm theo một số triệu chứng khác như khí hư có màu bất thường, mùi hôi, ngứa, đau viêm tiểu khung, vô sinh, chửa ngoài tử cung, ung thư cổ tử cung,… Chiếm tỷ lệ rất cao trong số đó đã bị viêm lộ tuyến cổ tử cung.
❅ Viêm lộ tuyến cổ tử cung
Cổ tử cung ngoài với cấu tạo của biểu mô lát tầng, có bệnh lý giống như âm đạo nên các nguyên nhân gây viêm âm đạo có thể gây viêm cổ tử cung. Bên trong biểu mô lát là biểu mô tuyến, chịu ảnh hưởng của tình trạng nội tiết nên có bệnh lý giống như của nội mạc tử cung.
Lộ tuyến cổ tử cung là khi lớp biểu mô lát tầng phủ mặt ngoài cổ tử cung bị phá hủy và tổn thương (do viêm nhiễm, chấn thương, sau sảy thai, sau sinh đẻ), khi đó, các tế bào tuyến bình thường nằm trong ống cổ tử cung phía dưới lớp tế bào lát đã phát triển ra ngoài, xâm lấn mặt ngoài của cổ tử cung. Do các tế bào tuyến lộ ra ngoài vẫn tiết dịch như khi nằm phía dưới lớp tế bào lát nên bệnh nhân thường có hiện tượng tăng tiết dịch trong âm đạo, dễ dẫn đến viêm nhiễm (khi đó gọi là viêm lộ tuyến cổ tử cung).
Phía trong của cổ tử cung là nơi ẩn náu của vi khuẩn lậu và là điểm xuất phát của phần lớn các trường hợp viêm nhiễm đường sinh dục trên. Viêm lộ tuyến cổ tử cung dễ gây nhiễm khuẩn tử cung và phần phụ, làm cho việc điều trị rất khó khăn. Thường gặp nhất là viêm lộ tuyến cổ tử cung mãn tính.
Nguyên nhân gây lộ tuyến chưa được biết rõ, nhưng bệnh thường gặp hơn ở những phụ nữ đã có quan hệ tình dục, đã sinh nở, trong thời kỳ buồng trứng còn hoạt động mạnh. Đôi khi bệnh cũng xuất hiện ở trẻ em (bẩm sinh).
Sự nguy hại của lộ tuyến là có thể đẩy nhanh sự phát triển của nhiễm khuẩn ở cổ tử cung vì cổ tử cung là vị trí ưa thích để một số vi khuẩn tấn công. Ví dụ nhiễm vi khuẩn chlamydia, vi khuẩn lậu, vi rút gây mụn giộp. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục đều là nguyên nhân chính gây viêm cổ tử cung, sau đó nhiễm khuẩn đi lên gây viêm nội mạc tử cung và viêm tiểu khung. Với những nguy cơ như thế nên lộ tuyến có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Ở một số trường hợp, viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể gây vô sinh, và có thể dẫn đến ung thư. Ngoài ra, bị viêm lộ tuyến cổ tử cung, nếu kéo dài, sẽ làm cho cổ tử cung to và dài ra, nên nhiều khi tưởng lầm là sa dạ con. Vì vậy việc điều trị sớm lộ tuyến là rất cần thiết.
❅ Cách điều trị phổ biến
Lộ tuyến có thể phối hợp với viêm cổ tử cung cấp hay mạn tính, viêm âm đạo, viêm phần phụ, do đó cách điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung tùy thuộc vào tác nhân gây viêm, tuổi của bệnh nhân, ý muốn còn sinh đẻ nữa hay không, các bệnh phối hợp và các liệu pháp trước đây.
Thông thường, khi điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung, các bác sĩ chỉ định thuốc chống viêm tại chỗ để lộ tuyến hết viêm, đôi khi kết hợp cả thuốc uống nếu lộ tuyến bị nhiễm nấm hoặc các tác nhân lây qua đường tình dục khác. Sau khi điều trị hết viêm, các biện pháp như đốt điện, đông lạnh, lazer sẽ được áp dụng để diệt tuyến. Trước khi diệt tuyến, các bác sĩ sẽ soi cổ tử cung hoặc làm phiến đồ âm đạo để phát hiện những bất thường của tế bào tử cung.
Hiệu quả của quá trình điều trị này phụ thuộc rất nhiều vào kỹ thuật diệt tuyến, ý thức vệ sinh và kiêng cữ của người bệnh, cũng như các biện pháp bổ trợ nhằm giúp cho tổn thương nhanh lành, môi trường âm đạo nhanh chóng cân bằng,… Khi diệt tuyến, lỗ cổ tử cung có thể bị chít hẹp, cổ tử cung sẽ có sẹo cứng sẽ ảnh hưởng đến khả năng thụ thai cũng như gây một số khó khăn trong quá trình sinh đẻ tự nhiên.
Trên thực tế có rất nhiều trường hợp mắc viêm lộ tuyến cổ tử cung có hoặc không kèm viêm nhiễm phụ khoa khác, đã được điều trị bằng thuốc đặt và thuốc uống, nhưng vẫn bị tái phát hoặc tái nhiễm nhiều lần sau khi đã tạm ổn nhờ được điều trị bằng thuốc tây. Kể cả các phương pháp diệt tuyến hiện đại như các biện pháp đốt điện, đốt lazer, đông lạnh cũng không giúp bệnh nhân khỏi hẳn bệnh.
Một thời gian sau điều trị, bệnh lại từ từ phát triển, chu kỳ tái nhiễm ngày một dày hơn do hiện tượng mất cân bằng PH âm đạo và mất cân bằng hệ vi sinh vật của âm đạo , đây là hậu quả của việc điều trị bằng kháng sinh (uống, đặt âm đạo) diệt hết vi khuẩn có hại thì diệt luôn cả vi khuẩn có lợi. Mất cân bằng PH âm đạo là môi trường cực kỳ thuận lợi cho nhiễm nấm, trùng roi, tạp khuẩn,…. Đây chính là nguyên nhân cơ bản làm cho viêm lộ tuyến cổ tử cung cũng như viêm âm đạo dễ bị tái phát và khó điều trị dứt điểm.
❅ Giải pháp khắc phục tình trạng dai dẳng của viêm lộ tuyến cổ tử cung
Như đã trình bày ở trên, khi bị viêm lộ tuyến cổ tử cung cũng như các viêm nhiễm phụ khoa khác, cần được điều trị bằng thuốc chống viêm để diệt tác nhân gây viêm. Việc này cần được các bác sĩ sản phụ khoa khám và kê đơn. Nếu lộ tuyến nặng, bác sĩ sẽ có chỉ định diệt tuyến. Khi đó, dù diệt tuyến hay không, vẫn cần nhanh chóng làm lành tổn thương của lộ tuyến, của viêm nhiễm và tổn thương do diệt tuyến (nếu có).
Tuy nhiên, để bệnh không quay trở lại, hạn chế hậu quả gây ra, cần phải nhanh chóng tái lập cân bằng PH âm đạo và cân bằng hệ vi sinh vật tại âm đạo cũng như giúp tăng cường sức đề kháng.
Chị em có thể gọi tới tới tổng đài “Bác sĩ tư vấn” 1900.1259 – 0439.959.969 hoặc gửi câu hỏi về hòm thư khoedep@bacsituvan.vn để được các chuyên gia tư vấn giải đáp về “Bệnh phụ khoa”. Chi tiết tại http://tapchiyduoc.com/bac-si-tu-van/phu-nu.html
Lê Phương
